NATURA 2000, AB Üyesi Ülkelerde AB Mevzuatı çerçevesinde korunan ve kontrollü kullanım sağlanan koruma alanlarına verilen isimdir. AB mevzuatı kapmasında Natura 2000 alanları birbirinden kopuk ve ayrı alanlar olarak değil, bir bütün olarak değerlendirilen bir “ağ” dır. Bu nedenle AB mevzuatı içerisinde “Natura 2000 Network” olarak isimlendirilmektedir.
Aday ülkelerin Avrupa Birliğine üyelik sürecinde "Katılım için Bölgesel Çevre Ağı - RENA" programının devamı niteliğinde olan "Çevre ve İklim Bölgesel Katılım Ağı - ECRAN" (Environment and Climate Regional Accession Network) Projesi, 01 Ekim 2013 tarihinde başlatılmıştır. Projenin amacı; Avrupa Birliğine aday ülkeleri arasında çevre ve iklim konularında yapılan çalışmalardaki bölgesel işbirliğini güçlendirmektir. Proje Avrupa Birliği tarafından desteklenmekte olup, Arnavutluk, Bosna Hersek, Hırvatistan, Kosova, Makedonya, Karadağ, Sırbistan, eski Yugoslav Cumhuriyeti, Türkiye ve İzlanda’yı kapsamaktadır. ECRAN içerisinde pek çok çalışma grubu bulunmakla birlikte bu çalışma gruplarından birisi de “Doğa Koruma Çalışma Grubu” dur.
ECRAN-NATURA 2000 Ağı Uzman Görevlendirme Oturumu 25-27 Haziran 2014 tarihleri arasında Genel Müdürlüğümüz ev sahipliğinde gerçekleştirilmiş, söz konusu toplantıda ECRAN-NATURA 2000 Ağı Projesi (ECRAN – Çevre ve İklim Bölgesel Katılım Ağı) kapsamında izlenecek yol haritası ve metodoloji ele alınmış, ayrıca projenin odak noktası olarak Genel Müdürlüğümüz sekretarya sorumluluğunu üstlenmişti.
ECRAN projesinde; Türkiye’den örnek alan olarak seçilen Tuz Gölü’nün ÖÇKB’nin kuzeybatısında bulunan bölgeye (Konya İli Kulu İlçesi civarı), bu koruma bölgesinin bir Natura 2000 alanı olması durumunda başvurulan faaliyetin konu başlığına göre uygulanması gerekebilecek Appropriate Assessment (Uygunluk Değerlendirmesi) metodu ile nasıl değerlendirilebileceği amaçlanmıştır.
Bir arazi çalışması özelinde elde edilen veriler ile birlikte Tuz Gölü ÖÇKB (Özel Çevre Koruma Bölgesi) içerisinde yapılmak istenen bir faaliyetin “bu örnek alan AB statüsünde korunan bir Natura 2000 alanı olsa idi nasıl değerlendirilirdi” sorusunun karşılığını bulmak ve Uygunluk Değerlendirmesi (Appropriate Assessment) yöntemini anlatmak amacıyla 27-28 Ekim 2015 tarihleri arasında Ankara’da bir çalıştay düzenlenmişti. Bu çalıştay boyunca, 20-22 Nisan 2015 tarihlerinde Tuz Gölü ÖÇKB içerisinde çeşitli noktalarda gerçekleştirilen arazi çalışmaları sonucunda elde edilen veriler değerlendirilerek, örnek bir faaliyet talebinin bölgenin Natura 2000 Ağı kapsamında olması durumunda nasıl değerlendirilmesi gerektiği ile ilgili yöntem paylaşılmış ve Ekim ayında düzenlenen çalıştay programının devamında katılımcıların soru ve cevapları ile çalıştay interaktif bir şekilde tamamlandı.
AB tam üye ülkelerinde ve aday ülkelerde Çevresel Etki Değerlendirmesi (EIA) ve Uygunluk Değerlendirmesi (AA) konu başlıkları sık sık karışıklıklara neden olduğundan, ECRAN Projesi kapsamında bu iki değerlendirme biçimi arasındaki benzerlik ve farklılıkların ortaya konulduğu bir çalıştay düzenleme ihtiyacı görülmüştür. 25-26 Nisan 2016 tarihleri arasında Ankara’da düzenlenen bu çalıştaya Bakanlığımız Çevresel Etki Değerlendirme, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü’nden Uzman Hakan Acar ve Uzman Özge Erdem ile Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü’nden Biyolog Özlem Aksoy ve Biyolog Gözde Reşber proje üyesi ülkelerden Bosna Hersek, Kosova, Karadağ, Sırbistan’dan gelen teknik uzmanlar ile birlikte 38 kişi katılım sağlamıştır.
Çalıştay’ın ilk gününde Türkiye’de Uygunluk Değerlendirmesi (AA) için seçilen alana arazi gezisi düzenlenmiş ve 20-22 Nisan 2015 tarihlerinde Tuz Gölü ÖÇKB’de yapılan ve sonuçları 27-28 Ekim 2015 tarihleri arasında Ankara’daki çalıştayda sunulan Uygunluk Değerlendirmesi Raporu içeriğinden ve seçilen örnek alana ilişkin bulgular paylaşılmıştır. Bununla birlikte Tuz Gölü ÖÇKB’nin jeolojisi, ekolojisi, kaynak değerleri ve koruma alanına ilişkin yönetim yapısı da katılımcılara anlatılmıştır.
Çalıştayın ikinci gününde ise Uygunluk Değerlendirmesi Raporu içeriğine girilerek Çevresel Etki Değerlendirmesi ile olan ilgisi ve farklılaştığı noktalar ele alınmış, Çek Cumhuriyeti’nden ve Hırvatistan’dan örnekler verilmiştir. Akabinde katılımcılardan küçük gruplar oluşturularak, kendilerine verilen örnek vakaların hangilerinin Çevresel Etki Değerlendirmesi hangilerinin ise Uygunluk Değerlendirmesi ile ele alınması gerektiği yönünde çalışmaları istenmiş ve grupların çalışmaları sunumlar halinde tüm katılımcılar ile paylaşılmıştır.
Çalıştay kapsamında ele alınan Tuz Gölü ÖÇKB içerisinde seçilen örnek ve kurgusal inceleme alanına ilişkin hazırlanan Uygunluk Değerlendirmesinin (AA) orijinal biçimi aşağıdaki bağlantıdan elde edilebilir.