FETHİYE-GÖCEK ÖZEL ÇEVRE KORUMA BÖLGESİ

 

İli : Muğla

Nüfusu : 105.303 (2009)

Alanı : 805,37 km2

12.06.1988 tarih ve 88/13019 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit ve ilan edilmiştir.

 

   

 

     Genel Özellikleri:

     Bern Sözleşmesi ve CITES ile koruma altına alınan Caretta caretta, ve Chelonia mydas türlerinin üreme alanlarından bir tanesi de Fethiye Kumsalıdır. Fethiye-Göcek ÖÇKB dere içlerinde, deltalarda ve taban suyunun yüksek olduğu yerlerde yetişen Liquidambar orientalis (Günlük ağacı) ormanları endemik türler arasında yer alır. Günlük ağacından elde edilen sığla yağı kozmetik ve ilaç sanayide kullanılmaktadır. Göcek kara semenderi (Lyciasalamandra fazilae) bölgede yaşayan endemik hayvan türüdür.

 

 

     Fethiye-Göcek Özel Çevre Koruma Bölgesi; Muğla ili, Fethiye ilçesi ve buna bağlı 6 belde 6 köyden oluşmaktadır. Fethiye-Göcek, Özel Çevre Koruma Bölgesi Muğla İlinin Akdeniz Bölgesi sınırları içinde ve güneydoğusunda yer alır. Muğla’nın yaklaşık 120 km güney doğusunda yer almaktadır. Mendos Dağı’nın eteğinde, iç körfezin hemen doğu kenarında bulunmaktadır. Teke yarımadasının da batı kesiminde yer alan Fethiye İlçesinin, kuzeybatısında Köyceğiz İlçesi, Kuzeyde Denizli, Burdur, doğuda ise Antalya yer alır.    

     

 

     Bölgenin güney kıyıları birdenbire yükselen sarp dağlarla kaplıdır. Fethiye körfezinden sonra karada süren ve Fethiye İlçe alanını da kapsayan çöküntü alanlarıyla deniz ve Eşen havzası arasını dolduran kütle, Babadağ adını almış olup, ormanlarla kaplı kıyı kuşağına dek sokulmaktadır. Yörede 3. zamanın sonlarıyla 4. zamanda yoğun tektonik hareketlerle, çökme ve yükselmeler, yeni koy ve burunların ortaya çıkmasına yol açmıştır. Çökmeler sonucu akarsuların açtığı vadiler deniz sularıyla dolmuş, ara ve yan vadiler, karaya iyice sokulan koylar ve körfezlere dönüşmüştür.              

 

     Bölgede kıyı boyunca küçük koylar ve körfezler bulunmaktadır bunun en özgün örneği Göcek Koyu'dur. Belceğiz Köyündeki Ölü Deniz Lagünü sakin bir görünüm arz eder. Görülmeye değer koylar arasında Turunç Pınarı Koyu, Kalemya Koyu, Samanlık ve Boncuklu Koyları yer alır. Fethiye Körfezi’nin batı ve kuzeybatısına doğru uzanan irili ufaklı adaların hepsi birden Oniki Adalar diye adlandırılır. Bunların başlıcaları; Şövalye Adası, Tersane Adası, Kızıl Ada, Katrancı Adası, Delikli Adalar, Kızlanada, Hacı Halil Adası,Yassıca Adası ve Domuz Adası'dır. 

 

     Yöre tipik Akdeniz ikliminin etkisi altındadır. Sıcak ve kurak geçen yaz mevsimi ve ılık geçen kış ayları yöre iklimini genel olarak karakterize eden başlıca unsurlardır.En sıcak iklim kuşağında yer alan bölgenin sıcaklık ortalamaları oldukça yüksek değerlerdedir. Akdeniz iklim özelliklerini 600 metreye kadar görebiliriz. Ortalama sıcaklık 30 derece civarındadır. Yerleşimin coğrafik durumu (dağların denize dik olması) sebebiyle iç kesimler kıyıdan daha fazla yağış almaktadır. Nem oranı diğer sahil kentlerine göre düşüktür.    

 

       

 

     Bölge bitki örtüsü, kıyıda makiler ve daha yüksek yerlerde Konifer ormanlarından meydana gelir. Bu ormanlar Pinus nigra (Karaçam), Pinus bruita (Kızılçam) ve Cedrus sp. (Sedir) ormanlarıdır. Kıyılarda fundalıklar, zeytinlikler, meşelikler ve narenciye bulunmaktadır. Ayrıca dere içlerinde, deltalarda ve taban suyunun yüksek olduğu yerlerde yetişen Liquidambar orientalis (Günlük ağacı) ormanları endemik türler arasında yer alır. Günlük ağacından elde edilen sığla yağı kozmetik ve ilaç sanayide kullanılmaktadır. Ayrıca makiler arasında önemli yer tutan palamut ağacı, delice zeytin, ahlat, sandal, akçakesme, menengiç, keçi boynuzu, defne, hayıt, mersin, tespih ağacı, andız, söğüt, akasya sumak, karamuk gibi başlıca ağaç türleri bulunmaktadır. Dere ve su kenarlarında ise çınar, kavak, kızılağaç bol miktarda görülmektedir.          

 

       

 

     Bölgenin önemli ot türleri ise tırtıl, deve dikeni, efek, kanyaşı, ayrık, topalak, sirken, yabani yulaf, yabani çulluk, narpız, tuzluk, ada çayı, salep, bağdibi, kara diken, sakız dikeni, Çakır dikenidir.  

 

     Akdeniz havzası içinde 5 türle temsil edilen deniz kaplumbağalarından 3 tür (Caretta caretta, Chelonia mydas, Dermochelys coriacea) ülkemiz sularında tespit edilmiştir. Bern Sözleşmesi ve CITES ile koruma altına alınan Caretta caretta, ve Chelonia mydas türlerinin üreme alanlarından bir tanesi de Fethiye Kumsalıdır. 1988 yılındaki Barcelona Sözleşmesi gereğince “Özel Çevre Koruma Bölgesi” ilan edilen bölge aynı zamanda Arkeolojik Sit alanıdır.   

 

     Muğla İlindeki tarıma elverişli toprakların büyük bölümü Fethiye ilçesindedir. İlçe merkezinin çevresi son derece verimli 1. sınıf sulu tarıma elverişli topraklar ile çevrilidir. İlçenin yüzölçümünün % 22’si olan 67,300 hektar tarım arazisidir. Bu arazinin 35.000 hektarı sulanmaktadır ve sulanan arazilerden yılda üç kez ürün alınmaktadır. Bölgede ayrıca hayvancılık da gelişmiş bir sektördür. Yaygın olarak tavukçuluk ve arıcılık yapılmaktadır. 

 

 

     Fethiye turizm açısından Marmaris ve Bodrum gibi batı Anadolu ‘nun önemli turizm merkezlerinden biridir. Son yıllarda yamaç paraşütü, yat turizmi ve su altı sporları konularında organizasyonlar ile ilçe turizminde önemli gelişmeler sağlamıştır.         

 

     Fethiye’nin ilk kuruluşunun M.Ö. 16. yy da olduğu sanılmaktadır. M.Ö.362 de Perikles tarafından zapt edilen Fethiye daha sonra İskender tarafından alınmış, M.Ö. 130 da Roma İmparatorluğuna katılmış ve M.S. 395 de Bizans İmparatorluğu sınırları içinde kalmıştır.         

     Malazgirt savaşından sonra Selçuklu İmparatorluğuna bağlanmıştır. 1. Haçlı Seferinde Kemenosla ,1286 yılında Menteşe Bey ve 1390 da ise Yıldırım Beyazıt tarafından zapt edilmiştir.  

 

            

 

     Kentin denize doğru olan kesimlerinde Helenistik ve Roma Dönemine ait kalıntılara rastlanmaktadır. Antik Telmessus Tiyatrosu' na ait antik duvar kalıntıları, Osmanlı Döneminden kalma Cezayirli Camii önemli tarihi eserler arasındadır.